het verhaal van de zwarte stip
Wat zie je als je naar deze afbeelding kijkt?
Een tijdje geleden kwam ik het volgende verhaal tegen:
Waar ligt je focus?
Het eerste wat jou waarschijnlijk ook opviel is dat je blik naar de zwarte stip ging. En dat geldt waarschijnlijk voor de meesten van ons.
Het is vrij eenvoudig om op de negatieve zaken te focussen. Dit noemt men ook wel de ‘negativity bias’. Deze zit in ons instinct. Je hersenen hebben namelijk een natuurlijke neiging naar een focus op het negatieve. Simpelweg omdat dat ons in leven houdt. Het was evolutionair belangrijker om beter op de sabeltandtijger te letten dan op de pot met honing, want bij de eerste ligt de dreiging. Het is een vitaal mechanisme.
(Bekijk hier een Ted talk hierover: ‘The stories we tell ourselves | Jodie Rogers)
Als we voortdurend naar de zwarte stip kijken, kan het naar het punt gaan dat we alleen nog de zwarte stip kunnen zien.
We vergeten dat er meer is dan dat. We zien niet meer het volledige plaatje.
De beroemde roze olifant
De tweede les die we uit dit verhaal kunnen halen is dat wanneer we alleen maar focussen op alles rondom de zwarte stip (en we deze stip dus proberen te negeren), we alleen nog kunnen denken aan de zwarte stip. Probeer het maar eens…. Kijk nog eens naar de afbeelding en probeer de zwarte stip niet te zien. Wat gebeurt er dan?
Juist! De zwarte stip blijft je aandacht trekken. Dit is hetzelfde als tegen iemand zeggen: "Denk nu niet aan een roze olifant!" Waar zal diegene dan aan denken? Juist, de roze olifant.
Helicopter view
Wanneer je echter beide er laat zijn (dit is de derde les), de zwarte stip en alle ruimte er omheen, dan gebeurt er iets anders. Dan krijg je een keuze waar je je aandacht op wilt richten.
We moeten accepteren dat de zwarte stip altijd in ons leven zal zijn. De grote van die stip kan gedurende ons leven veranderen. De vorm ervan kan zelfs veranderen. Maar niemand zal een zwarte stip kunnen vermijden. Dingen die wij als negatief bestempelen maken een onvermijdelijk deel uit van ons leven. Lijden is onvermijdelijk.
Dit beeld, dit verhaal, kan je helpen om met wat meer afstand te kijken naar een situatie waarin je je bevindt. Ik noem dit in mijn lessen ook wel eens de ‘helikopter view’. Dat stapje achteruit zetten zodat je naar het hele plaatje kunt kijken, laat je zien dat zowel de zwarte stip als de ruimte er omheen er beide zijn. Altijd.
Oefening om hiermee praktisch aan de slag te gaan
- Ga in een comfortabele houding zitten of liggen.
- Zet een timer op 3 of 5 minuten.
- Plaats een hand op je borstkas of buik, daar waar je je hand comfortabel kunt plaatsen en/of daar waar jij de adem nu voelt bewegen.
- Breng je aandacht nu naar de beweging van de adem. Probeer met je volledige aandacht de sensaties van de adembeweging onder je hand te voelen.
- Wanneer je merkt dat je de adem niet meer aan het volgen bent, is dit een kans om opnieuw te beginnen. De adem weer waar te gaan nemen onder je hand.
Reminder:
Je mind dwaalt niet af, het beweegt naar dat wat het interessanter vindt.
(Gedachten? Geluiden? Sensaties elders in je lijf?)
Dus kijk of je geïnteresseerder kunt raken voor de adem, dan voor alles eromheen.
De adem is immers het object van je aandacht.
Niet dwingend zijn, maar meer interesse ontwikkelen.
Zowel de adem als alles er omheen zijn altijd tegelijk aanwezig.
Waarop en hoe richt jij je aandacht?
